“Unutmanın Ötesinde: Freud’un Sonradan Etki Kavramı ve Zihnimizin Derinliklerindeki İzleri”

buketkazanci
2 min readMar 8, 2023

--

Sigmund Freud, psikanalizin kurucusu olarak bilinir ve psikanalitik terapinin temellerini atan bir psikiyatr ve psikologdur. Freud, birçok psikolojik kavramı ortaya koymuştur ve sonradan etki kavramı da bu kavramlar arasında yer almaktadır.

Freud, sonradan etki kavramını, bireyin çocukluk döneminde yaşadığı deneyimlerin, sonraki yaşamında kişilik ve davranışları üzerinde etkili olduğunu açıklamak için kullanmıştır. Bu kavram, çocukluk dönemi travmalarının, sonraki yaşamlarda kişinin psikolojisini ve davranışlarını nasıl etkileyebileceğini açıklamak için kullanılmaktadır.

Freud’a göre, insanın psikolojisi, çocukluk döneminde yaşadığı deneyimlerle şekillenir. Çocukluk döneminde yaşanan olumsuz deneyimler, özellikle cinsel deneyimler, yetişkin yaşamında kişilik ve davranışlarını etkiler. Bu deneyimlerin sonucunda, kişi bireysel veya toplumsal normlara uymayan birçok davranış sergileyebilir.

Freud, sonradan etki kavramını açıklarken, özellikle çocukluk döneminde yaşanan cinsel deneyimlerin, yetişkin yaşamında psikolojik sorunlara neden olduğunu düşünmüştür. Bu sorunlar, kişinin cinsel davranışlarına ve dürtülerine etki edebilir ve kişinin duygusal ve psikolojik durumunu olumsuz yönde etkileyebilir.

Freud, sonradan etki kavramını açıklarken, insanın bilinçaltında yaşayan arzuların ve isteklerin, çocukluk döneminde yaşanan deneyimlerin bir sonucu olduğunu belirtmiştir. Bu nedenle, sonradan etki, insanın psikolojisini anlamak için önemli bir kavramdır.

Sonradan etki kavramı, Freud’un psikanalitik terapisinde de kullanılmaktadır. Terapi sürecinde, terapist, hastanın geçmişteki deneyimlerini inceleyerek, kişinin bugünkü davranışlarını ve psikolojisini anlamaya çalışır. Bu süreçte, hastanın çocukluk dönemi deneyimleri, kişinin psikolojisini ve davranışlarını anlamak için önemli bir rol oynar.

Ayrıca, sonradan etki kavramı, kişinin bireysel ve toplumsal davranışları üzerinde de etkili olabilir. Örneğin, bir kişinin çocukluk döneminde yaşadığı travmatik bir olay, yetişkinlik döneminde kişinin sosyal hayatını etkileyebilir. Kişinin, güven duygusunu kaybetmesi, sosyal ilişkilerinde zorluk çekmesine ve toplumsal normlara uyamamasına neden olabilir.

Sonradan etki kavramı, aynı zamanda, öğrenme psikolojisi ve sosyal psikolojide de kullanılmaktadır. Öğrenme sürecinde, önceki deneyimlerin, sonraki öğrenme sürecindeki davranışları etkilediği bilinmektedir. Sosyal psikolojide ise, kişinin çevresindeki insanların tutum ve davranışlarının, kişinin kendi tutum ve davranışlarını etkilediği belirtilmektedir.

Öncelikle öğrenme açısından örnek vermek gerekirse, bir kişinin geçmişte yaşadığı olumsuz bir deneyim, sonraki öğrenme sürecinde davranışlarını ve tepkilerini etkileyebilir. Örneğin, bir çocuk, okulda yaşadığı bir başarısızlık deneyimi sonrasında, okuma ve yazma öğrenme sürecinde kaygı ve korku yaşayabilir. Bu kaygı ve korku, öğrenme sürecini olumsuz yönde etkileyebilir ve kişinin başarısını engelleyebilir.

Sosyal açıdan da sonradan etki kavramı örnekleri mevcuttur. Bir kişinin çocukluk dönemi deneyimleri, sosyal ilişkileri ve tutumları üzerinde etkili olabilir. Örneğin, çocukluk döneminde sürekli eleştirilen veya yalnız bırakılan bir kişi, yetişkinlik döneminde güvensizlik ve yalnızlık hissi yaşayabilir. Bu durum, kişinin sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilir ve ilişki kurmada zorluk çekmesine neden olabilir.

Sonradan etki kavramı, sosyal psikolojide de önemli bir rol oynar. Kişinin çevresindeki insanların davranışları, kişinin kendi davranışlarını etkileyebilir. Örneğin, bir kişi, çevresindeki insanların sigara içmesi nedeniyle, sigara içme davranışını benimseyebilir. Bu durumda, çevrenin davranışları, kişinin kendi davranışını etkilemiş olur

Sonuç olarak, sonradan etki kavramı, psikolojinin birçok alanında kullanılan bir kavramdır. Bireyin geçmişteki deneyimlerinin, kişilik, davranış ve psikolojik sorunlar üzerindeki etkisini açıklamak için kullanılır. Bu nedenle, psikoterapi sürecinde, geçmişteki deneyimlerin analizi, kişinin psikolojik sorunlarının anlaşılması için önemlidir.

--

--